Características y abordaje clínico del nistagmo adquirido

Esta monografía aborda la etiología del nistagmo, sus diferentes tipos, características distintivas, aspectos importantes a considerar en la evaluación de las personas que presentan esta condición, así como las diversas opciones terapéuticas disponibles en la actualidad. A las consultas de optometrí...

Full description

Autores:
Bandera Espinosa, María Ángel
Diaz Brito, María José
Tipo de recurso:
https://purl.org/coar/resource_type/c_7a1f
Fecha de publicación:
2024
Institución:
Universidad El Bosque
Repositorio:
Repositorio U. El Bosque
Idioma:
spa
OAI Identifier:
oai:repositorio.unbosque.edu.co:20.500.12495/14131
Acceso en línea:
https://hdl.handle.net/20.500.12495/14131
Palabra clave:
Nistagmo
Adquirido
Movimientos Oculares
Discapacidad Visual
WW704
Nystagmus
Acquired
Eye Movements
Visual Disability
Rights
License
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
id UNBOSQUE2_aeb493da5704437a2e74e8b8ba986c50
oai_identifier_str oai:repositorio.unbosque.edu.co:20.500.12495/14131
network_acronym_str UNBOSQUE2
network_name_str Repositorio U. El Bosque
repository_id_str
dc.title.none.fl_str_mv Características y abordaje clínico del nistagmo adquirido
dc.title.translated.none.fl_str_mv Characteristics and clinical approach of acquired nystagmus
title Características y abordaje clínico del nistagmo adquirido
spellingShingle Características y abordaje clínico del nistagmo adquirido
Nistagmo
Adquirido
Movimientos Oculares
Discapacidad Visual
WW704
Nystagmus
Acquired
Eye Movements
Visual Disability
title_short Características y abordaje clínico del nistagmo adquirido
title_full Características y abordaje clínico del nistagmo adquirido
title_fullStr Características y abordaje clínico del nistagmo adquirido
title_full_unstemmed Características y abordaje clínico del nistagmo adquirido
title_sort Características y abordaje clínico del nistagmo adquirido
dc.creator.fl_str_mv Bandera Espinosa, María Ángel
Diaz Brito, María José
dc.contributor.advisor.none.fl_str_mv García Lozada, Diana Georgina
Sánchez Espinosa, Jenny Maritza
dc.contributor.author.none.fl_str_mv Bandera Espinosa, María Ángel
Diaz Brito, María José
dc.subject.none.fl_str_mv Nistagmo
Adquirido
Movimientos Oculares
Discapacidad Visual
topic Nistagmo
Adquirido
Movimientos Oculares
Discapacidad Visual
WW704
Nystagmus
Acquired
Eye Movements
Visual Disability
dc.subject.ddc.none.fl_str_mv WW704
dc.subject.keywords.none.fl_str_mv Nystagmus
Acquired
Eye Movements
Visual Disability
description Esta monografía aborda la etiología del nistagmo, sus diferentes tipos, características distintivas, aspectos importantes a considerar en la evaluación de las personas que presentan esta condición, así como las diversas opciones terapéuticas disponibles en la actualidad. A las consultas de optometría asisten pacientes con alteraciones en el equilibrio de los movimientos oculares, entre las cuales se encuentra el nistagmo. Esta condición ocular puede tener causas congénitas o adquiridas, por lo que resulta esencial que los profesionales de la salud visual posean los conocimientos necesarios para detectar y evaluar problemas de movimientos oculares, así como para realizar un diagnóstico diferencial. Este material de apoyo se ha elaborado con el propósito de servir como recurso investigativo al diagnosticar esta alteración de la motilidad ocular. El nistagmo puede ocasionar baja visión y generar discapacidad visual, por lo que su tratamiento requiere un enfoque interdisciplinario y existen estrategias para mejorar la calidad de vida e integración de quienes lo padecen. Esta condición se caracteriza por una variedad de factores causales patológicos que afectan la funcionalidad visual al impactar distintas estructuras oculares, provocando síntomas como sensibilidad a la luz, oscilopsia, disminución de la agudeza visual, estrabismo y dificultad para la visión nocturna, entre otros. Por ello, es fundamental promover el conocimiento sobre el nistagmo, identificar sus patrones y tipos, así como sus manifestaciones clínicas, para facilitar su detección temprana y manejo adecuado.
publishDate 2024
dc.date.issued.none.fl_str_mv 2024-11
dc.date.accessioned.none.fl_str_mv 2025-03-12T15:40:11Z
dc.date.available.none.fl_str_mv 2025-03-12T15:40:11Z
dc.type.coar.fl_str_mv http://purl.org/coar/resource_type/c_7a1f
dc.type.local.spa.fl_str_mv Tesis/Trabajo de grado - Monografía - Pregrado
dc.type.coar.none.fl_str_mv https://purl.org/coar/resource_type/c_7a1f
dc.type.driver.none.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/bachelorThesis
dc.type.coarversion.none.fl_str_mv https://purl.org/coar/version/c_ab4af688f83e57aa
format https://purl.org/coar/resource_type/c_7a1f
dc.identifier.uri.none.fl_str_mv https://hdl.handle.net/20.500.12495/14131
dc.identifier.instname.spa.fl_str_mv instname:Universidad El Bosque
dc.identifier.reponame.spa.fl_str_mv reponame:Repositorio Institucional Universidad El Bosque
dc.identifier.repourl.none.fl_str_mv repourl:https://repositorio.unbosque.edu.co
url https://hdl.handle.net/20.500.12495/14131
identifier_str_mv instname:Universidad El Bosque
reponame:Repositorio Institucional Universidad El Bosque
repourl:https://repositorio.unbosque.edu.co
dc.language.iso.fl_str_mv spa
language spa
dc.relation.references.none.fl_str_mv 1. Strupp M, Hüfner K, Sandmann R, Zwergal A, Dieterich M, Jahn K, et al. Zentrale augenbewegungsstörungen und nystagmus: Blick in hirnstamm und kleinhirn. Dtsch Arztebl Int. 2011;108 (12):197–204.
2. Sarvananthan N, Surendran M, Roberts EO, Jain S, Thomas S, Shah N, et al. The prevalence of nystagmus: The leicestershire nystagmus survey. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2009 Nov;50 (11):5201–6.
3. Santos PE, Manuel C. International Journal of Developmental and Educational Psychology. IJDEP. Int J Dev Educ Psychol [Internet]. 2013;1(1):653–60.
4. Martínez M. MJ, Martínez A. I, Magdaleno F IM, Martínez F. C, Cánovas C. ME, Guillén M. A. Ictal nystagmus: acquired nystagmus of infrequent cause in pediatrics. Andes Pediatrica. 2023 Mar 1;94(2):235–9.
5. Lee J, Frcophth F. Surgical management of nystagmus. J R Soc Med. 2002 Nov 9; 95:238–41.
6. Abadi R V. Mechanisms underlying nystagmus. J R Soc Med. 2002;95:231–4.
7. Terraza AG, González Manrique M. Nistagmus y otras oscilaciones oculares. In: Nistagmus. 2008. p. 265–75.
8. Straube A, Bronstein A, Straumann D. Nystagmus and oscillopsia. Eur J Neurol. 2012 Jan;19(1):6–14.
9. Fernandez Cascon S, Fernández Moráis R, Álvarez Otero R. Revisión sobre la importancia clínica del nistagmo espontáneo y de la prueba de agitación cefálica. Revista ORL. 2017 nov 30;0(0):9.
10. Pierrot-Deseilligny C, Milea D. Vertical nystagmus: Clinical facts and hypotheses. Brain. 2005;128(6):1237–46.
11. Panthagani J, Virdee J, MacDonald T, Bruynseels A, Batra R. Acquired nystagmus. Br J Hosp Med. 2020 Nov 2;81(11).
12. Hamrah P, Pavan-Langston D. Ocular examination techniques and diagnostic tests. In: manual of ocular diagnosis and therapy. Sexth Edition. Philadelphia; 2008.
13. Thurtell M, Rucker J, Tomsak R, Leigh JR. Medical treatment of acquired nystagmus. Expert Rev Ophthalmol [Internet]. 2011;6(3):307–14. Available from: www.expert-reviews.com
14. Valverde Madriz M, Carballo Badilla M, Valverde Madriz P. Patología vestibular en el primer nivel de atención. Revista Médica Sinergia. 2020 oct 1;5(10):e588.
15. Shallo HJ, Riordan EP. Recognizing periodic alternating nystagmus. Strabismus [Internet]. 2001 [cited 2024 Nov 17];9(4):203–15. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11840355/
16. Otero-Millan J, Colpak AI, Kheradmand A, Zee DS. Rebound nystagmus, a window into the oculomotor integrator. In: Progress in Brain Research. Elsevier B.V.; 2019. p. 197–209.
17. Liebenberg WA, Georges H, Demetriades AK, Hardwidge C. Does posterior fossa decompression improve oculomotor and vestibulo-ocular manifestations in Chiari 1 malformation? Acta Neurochir (Wien). 2005 Dec;147(12):1239–40.
18. Geevarghese A, Wollstein G, Ishikawa H, Schuman JS. Optical coherence tomography and glaucoma. Annual Review ofVision Science [Internet]. 2021;47(7):693–726. Available from: https://doi.org/10.1146/annurev-vision-100419-
19. Crespo-Domínguez JI, Crespo-Regalado VM, Álvarez-Ochoa RI, Médico I. Imágenes en Neurología, Ependimoma vs Esclerosis Múltiple: reporte de caso y revisión de la literatura Images Neurol. 2020;6(1):198–210. Available from: http://dominiodelasciencias.com/ojs/index.php/es/indexCienciasdelasaludArtículodeinvestigación
20. Lev A, Braw Y, Elbaum T, Wagner M, Rassovsky Y. Eye Tracking During a Continuous Performance Test: Utility for Assessing ADHD Patients. J Atten Disord. 2022 Jan 1;26(2):245–55.
21. Pérez T, Rojas IF, Carranza JV. Eye-Tracking as a behavioral measure of attention using IAPS slides. Rev Psicol Cienc Comport Unidad Acad Cienc Juríd Soc. 2019;10(1):63–73.
22. Clay V, König P, König S. Eye tracking in virtual reality. J Eye Mov Res. 2019 Feb 28;12(1):1–18.
23. Puchades M. Patrones de rastreo en el test de búsqueda visual del programa Movilab [Trabajo final de grado]. Terrassa: Facultat d’Òptica i Optometria de Terrassa, Universitat Politècnica de Catalunya; 2021.
24. Sprenger A, Neppert B, Köster S, Gais S, Kömpf D, Helmchen C, et al. Long-term eye movement recordings with a scleral search coil-eyelid protection device allows new applications. J Neurosci Methods. 2008 May 30;170(2):305–9.
25. Barea R, Boquete L, Mazo M, López E. System for assisted mobility using eye movements based on electrooculography. IEEE Transactions on Neural Systems and Rehabilitation Engineering. 2002 Dec;10(4):209–18.
26. Megías G, Ibáñez R, Oliva D, Puerto HU. Exploración de la función vestibular. Cádiz: Hospital Universitario Puerto Real; 2021.
27. Hain TC, Spindler J. Head-shaking nystagmus. En: Sharpe JA, Barber HO, Eds: The vestibulo-ocular reflex and vertigo. New York: Raven Press.1993:217-28.
28. Kessler P, Tomlinson ‡david, Blakeman §alan, Rutka J, Ranalli K, Wong §kagnes, et al. The High-Frequency/Acceleration Head Heave Test in Detecting Otolith Diseases. Otol Neurotol. 2007;28(6):896–904.
29. Arufe G. Analysis of the influence of a structured physical education program on motor coordination and self-esteem in 6- and 7-year-old children. J Sport Health Res. 2022;1(1):123–34.
30. Ganança MM, Caovilla HH, Freitas Ganança F. Electronystagmography versus videonystagmography. Brazilian Journal of Otorhinolaryngology) on July [Internet]. 2009;76(3):399–403. Available from: http://www.bjorl.org/http://www.bjorl.org/
31. Almiron C, Cardozo O, Mesquita M. Características clínicas y los resultados de los Potenciales Evocados Visuales por Flash en niños menores de 5 años. Pediatría (Asunción). 2023 Apr 26;50(1):40–7.
32. Godoy R, Estacia CT, Sturzeneker G, Gameiro Filho AR. Occult macular dystrophy: brief literature review. Rev Bras Oftalmol. 2023;82;e0026.
33. Paneca ST, Francisco PD, Santiesteban FR, Carrero SD, Mendoza SC. Electrorretinograma: valores normales con diferentes protocolos de estudio. Rev cubana Oftalmol. 2002;15(3):123–34.
34. Hernández Martínez P, Rodríguez Del Valle J. Nistagmus en la infancia. Guía de manejo. Acta Estrabológica. 2017 jul;46(2):113–24.
dc.rights.en.fl_str_mv Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
dc.rights.coar.fl_str_mv http://purl.org/coar/access_right/c_abf2
dc.rights.uri.none.fl_str_mv http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
dc.rights.local.spa.fl_str_mv Acceso abierto
dc.rights.accessrights.none.fl_str_mv https://purl.org/coar/access_right/c_abf2
rights_invalid_str_mv Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
Acceso abierto
https://purl.org/coar/access_right/c_abf2
http://purl.org/coar/access_right/c_abf2
dc.format.mimetype.none.fl_str_mv application/pdf
dc.publisher.program.spa.fl_str_mv Optometría
dc.publisher.grantor.spa.fl_str_mv Universidad El Bosque
dc.publisher.faculty.spa.fl_str_mv Facultad de Medicina
institution Universidad El Bosque
bitstream.url.fl_str_mv https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/8a03f655-298a-4025-8023-45ab3e12149b/download
https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/22806c00-de64-4a31-919c-52ff221cbce1/download
https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/51cd0b9f-7d6b-4eb1-afaf-bb4e02bc7998/download
https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/63324a4b-d00f-4685-a1e5-bcb8bd3744db/download
https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/ed57e63f-f126-4d92-8041-06dbd12374ab/download
https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/4f80606e-34ea-4785-a0c5-0736807d6581/download
https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/2a4e6499-930a-4753-a62d-a747c0bae305/download
bitstream.checksum.fl_str_mv 17cc15b951e7cc6b3728a574117320f9
d79b8ab6cec02af1ef72a6d180b09b59
21a3a54ec0cc0443e549f40ae8cde34f
3521f61614e15df49da8878a9164f041
087d95bd5565019a49f8ad53aac260e7
963b9ee8c742315f05ca976f9c74e8c5
3b6ce8e9e36c89875e8cf39962fe8920
bitstream.checksumAlgorithm.fl_str_mv MD5
MD5
MD5
MD5
MD5
MD5
MD5
repository.name.fl_str_mv Repositorio Institucional Universidad El Bosque
repository.mail.fl_str_mv bibliotecas@biteca.com
_version_ 1828164652861751296
spelling García Lozada, Diana GeorginaSánchez Espinosa, Jenny MaritzaBandera Espinosa, María ÁngelDiaz Brito, María José2025-03-12T15:40:11Z2025-03-12T15:40:11Z2024-11https://hdl.handle.net/20.500.12495/14131instname:Universidad El Bosquereponame:Repositorio Institucional Universidad El Bosquerepourl:https://repositorio.unbosque.edu.coEsta monografía aborda la etiología del nistagmo, sus diferentes tipos, características distintivas, aspectos importantes a considerar en la evaluación de las personas que presentan esta condición, así como las diversas opciones terapéuticas disponibles en la actualidad. A las consultas de optometría asisten pacientes con alteraciones en el equilibrio de los movimientos oculares, entre las cuales se encuentra el nistagmo. Esta condición ocular puede tener causas congénitas o adquiridas, por lo que resulta esencial que los profesionales de la salud visual posean los conocimientos necesarios para detectar y evaluar problemas de movimientos oculares, así como para realizar un diagnóstico diferencial. Este material de apoyo se ha elaborado con el propósito de servir como recurso investigativo al diagnosticar esta alteración de la motilidad ocular. El nistagmo puede ocasionar baja visión y generar discapacidad visual, por lo que su tratamiento requiere un enfoque interdisciplinario y existen estrategias para mejorar la calidad de vida e integración de quienes lo padecen. Esta condición se caracteriza por una variedad de factores causales patológicos que afectan la funcionalidad visual al impactar distintas estructuras oculares, provocando síntomas como sensibilidad a la luz, oscilopsia, disminución de la agudeza visual, estrabismo y dificultad para la visión nocturna, entre otros. Por ello, es fundamental promover el conocimiento sobre el nistagmo, identificar sus patrones y tipos, así como sus manifestaciones clínicas, para facilitar su detección temprana y manejo adecuado.OptómetraPregradoThis monograph addresses the etiology of nystagmus, its different types, distinctive characteristics, important aspects to consider in the evaluation of people who have this condition, as well as the various therapeutic options currently available. Optometry consultations are attended by patients with alterations in the balance of ocular movements, among which is nystagmus. This ocular condition can have congenital or acquired causes, so it is essential that eye health professionals have the necessary knowledge to detect and evaluate ocular movement problems, as well as to make a differential diagnosis. This support material has been prepared with the purpose of serving as a research resource when diagnosing this alteration of ocular motility. Nystagmus can cause low vision and generate visual disability, so its treatment requires an interdisciplinary approach and there are strategies to improve the quality of life and integration of those who suffer from it. This condition is characterized by a variety of pathological causal factors that affect visual functionality by impacting different ocular structures, causing symptoms such as sensitivity to light, oscillopsia, decreased visual acuity, strabismus and difficulty with night vision, among others. Therefore, it is essential to promote knowledge about nystagmus, identify its patterns and types, as well as its clinical manifestations, to facilitate its early detection and adequate management.application/pdfAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Internationalhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/Acceso abiertohttps://purl.org/coar/access_right/c_abf2http://purl.org/coar/access_right/c_abf2NistagmoAdquiridoMovimientos OcularesDiscapacidad VisualWW704NystagmusAcquiredEye MovementsVisual DisabilityCaracterísticas y abordaje clínico del nistagmo adquiridoCharacteristics and clinical approach of acquired nystagmusOptometríaUniversidad El BosqueFacultad de MedicinaTesis/Trabajo de grado - Monografía - Pregradohttps://purl.org/coar/resource_type/c_7a1fhttp://purl.org/coar/resource_type/c_7a1finfo:eu-repo/semantics/bachelorThesishttps://purl.org/coar/version/c_ab4af688f83e57aa1. Strupp M, Hüfner K, Sandmann R, Zwergal A, Dieterich M, Jahn K, et al. Zentrale augenbewegungsstörungen und nystagmus: Blick in hirnstamm und kleinhirn. Dtsch Arztebl Int. 2011;108 (12):197–204.2. Sarvananthan N, Surendran M, Roberts EO, Jain S, Thomas S, Shah N, et al. The prevalence of nystagmus: The leicestershire nystagmus survey. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2009 Nov;50 (11):5201–6.3. Santos PE, Manuel C. International Journal of Developmental and Educational Psychology. IJDEP. Int J Dev Educ Psychol [Internet]. 2013;1(1):653–60.4. Martínez M. MJ, Martínez A. I, Magdaleno F IM, Martínez F. C, Cánovas C. ME, Guillén M. A. Ictal nystagmus: acquired nystagmus of infrequent cause in pediatrics. Andes Pediatrica. 2023 Mar 1;94(2):235–9.5. Lee J, Frcophth F. Surgical management of nystagmus. J R Soc Med. 2002 Nov 9; 95:238–41.6. Abadi R V. Mechanisms underlying nystagmus. J R Soc Med. 2002;95:231–4.7. Terraza AG, González Manrique M. Nistagmus y otras oscilaciones oculares. In: Nistagmus. 2008. p. 265–75.8. Straube A, Bronstein A, Straumann D. Nystagmus and oscillopsia. Eur J Neurol. 2012 Jan;19(1):6–14.9. Fernandez Cascon S, Fernández Moráis R, Álvarez Otero R. Revisión sobre la importancia clínica del nistagmo espontáneo y de la prueba de agitación cefálica. Revista ORL. 2017 nov 30;0(0):9.10. Pierrot-Deseilligny C, Milea D. Vertical nystagmus: Clinical facts and hypotheses. Brain. 2005;128(6):1237–46.11. Panthagani J, Virdee J, MacDonald T, Bruynseels A, Batra R. Acquired nystagmus. Br J Hosp Med. 2020 Nov 2;81(11).12. Hamrah P, Pavan-Langston D. Ocular examination techniques and diagnostic tests. In: manual of ocular diagnosis and therapy. Sexth Edition. Philadelphia; 2008.13. Thurtell M, Rucker J, Tomsak R, Leigh JR. Medical treatment of acquired nystagmus. Expert Rev Ophthalmol [Internet]. 2011;6(3):307–14. Available from: www.expert-reviews.com14. Valverde Madriz M, Carballo Badilla M, Valverde Madriz P. Patología vestibular en el primer nivel de atención. Revista Médica Sinergia. 2020 oct 1;5(10):e588.15. Shallo HJ, Riordan EP. Recognizing periodic alternating nystagmus. Strabismus [Internet]. 2001 [cited 2024 Nov 17];9(4):203–15. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11840355/16. Otero-Millan J, Colpak AI, Kheradmand A, Zee DS. Rebound nystagmus, a window into the oculomotor integrator. In: Progress in Brain Research. Elsevier B.V.; 2019. p. 197–209.17. Liebenberg WA, Georges H, Demetriades AK, Hardwidge C. Does posterior fossa decompression improve oculomotor and vestibulo-ocular manifestations in Chiari 1 malformation? Acta Neurochir (Wien). 2005 Dec;147(12):1239–40.18. Geevarghese A, Wollstein G, Ishikawa H, Schuman JS. Optical coherence tomography and glaucoma. Annual Review ofVision Science [Internet]. 2021;47(7):693–726. Available from: https://doi.org/10.1146/annurev-vision-100419-19. Crespo-Domínguez JI, Crespo-Regalado VM, Álvarez-Ochoa RI, Médico I. Imágenes en Neurología, Ependimoma vs Esclerosis Múltiple: reporte de caso y revisión de la literatura Images Neurol. 2020;6(1):198–210. Available from: http://dominiodelasciencias.com/ojs/index.php/es/indexCienciasdelasaludArtículodeinvestigación20. Lev A, Braw Y, Elbaum T, Wagner M, Rassovsky Y. Eye Tracking During a Continuous Performance Test: Utility for Assessing ADHD Patients. J Atten Disord. 2022 Jan 1;26(2):245–55.21. Pérez T, Rojas IF, Carranza JV. Eye-Tracking as a behavioral measure of attention using IAPS slides. Rev Psicol Cienc Comport Unidad Acad Cienc Juríd Soc. 2019;10(1):63–73.22. Clay V, König P, König S. Eye tracking in virtual reality. J Eye Mov Res. 2019 Feb 28;12(1):1–18.23. Puchades M. Patrones de rastreo en el test de búsqueda visual del programa Movilab [Trabajo final de grado]. Terrassa: Facultat d’Òptica i Optometria de Terrassa, Universitat Politècnica de Catalunya; 2021.24. Sprenger A, Neppert B, Köster S, Gais S, Kömpf D, Helmchen C, et al. Long-term eye movement recordings with a scleral search coil-eyelid protection device allows new applications. J Neurosci Methods. 2008 May 30;170(2):305–9.25. Barea R, Boquete L, Mazo M, López E. System for assisted mobility using eye movements based on electrooculography. IEEE Transactions on Neural Systems and Rehabilitation Engineering. 2002 Dec;10(4):209–18.26. Megías G, Ibáñez R, Oliva D, Puerto HU. Exploración de la función vestibular. Cádiz: Hospital Universitario Puerto Real; 2021.27. Hain TC, Spindler J. Head-shaking nystagmus. En: Sharpe JA, Barber HO, Eds: The vestibulo-ocular reflex and vertigo. New York: Raven Press.1993:217-28.28. Kessler P, Tomlinson ‡david, Blakeman §alan, Rutka J, Ranalli K, Wong §kagnes, et al. The High-Frequency/Acceleration Head Heave Test in Detecting Otolith Diseases. Otol Neurotol. 2007;28(6):896–904.29. Arufe G. Analysis of the influence of a structured physical education program on motor coordination and self-esteem in 6- and 7-year-old children. J Sport Health Res. 2022;1(1):123–34.30. Ganança MM, Caovilla HH, Freitas Ganança F. Electronystagmography versus videonystagmography. Brazilian Journal of Otorhinolaryngology) on July [Internet]. 2009;76(3):399–403. Available from: http://www.bjorl.org/http://www.bjorl.org/31. Almiron C, Cardozo O, Mesquita M. Características clínicas y los resultados de los Potenciales Evocados Visuales por Flash en niños menores de 5 años. Pediatría (Asunción). 2023 Apr 26;50(1):40–7.32. Godoy R, Estacia CT, Sturzeneker G, Gameiro Filho AR. Occult macular dystrophy: brief literature review. Rev Bras Oftalmol. 2023;82;e0026.33. Paneca ST, Francisco PD, Santiesteban FR, Carrero SD, Mendoza SC. Electrorretinograma: valores normales con diferentes protocolos de estudio. Rev cubana Oftalmol. 2002;15(3):123–34.34. Hernández Martínez P, Rodríguez Del Valle J. Nistagmus en la infancia. Guía de manejo. Acta Estrabológica. 2017 jul;46(2):113–24.spaLICENSElicense.txtlicense.txttext/plain; charset=utf-82000https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/8a03f655-298a-4025-8023-45ab3e12149b/download17cc15b951e7cc6b3728a574117320f9MD51Carta de autorizacion.pdfapplication/pdf603933https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/22806c00-de64-4a31-919c-52ff221cbce1/downloadd79b8ab6cec02af1ef72a6d180b09b59MD58Anexo 1 acta de aprobacion.pdfapplication/pdf64500https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/51cd0b9f-7d6b-4eb1-afaf-bb4e02bc7998/download21a3a54ec0cc0443e549f40ae8cde34fMD59ORIGINALTrabajo de grado.pdfTrabajo de grado.pdfapplication/pdf372861https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/63324a4b-d00f-4685-a1e5-bcb8bd3744db/download3521f61614e15df49da8878a9164f041MD56TEXTTrabajo de grado.pdf.txtTrabajo de grado.pdf.txtExtracted texttext/plain72187https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/ed57e63f-f126-4d92-8041-06dbd12374ab/download087d95bd5565019a49f8ad53aac260e7MD510THUMBNAILTrabajo de grado.pdf.jpgTrabajo de grado.pdf.jpgGenerated Thumbnailimage/jpeg2528https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/4f80606e-34ea-4785-a0c5-0736807d6581/download963b9ee8c742315f05ca976f9c74e8c5MD511CC-LICENSElicense_rdflicense_rdfapplication/rdf+xml; charset=utf-8899https://repositorio.unbosque.edu.co/bitstreams/2a4e6499-930a-4753-a62d-a747c0bae305/download3b6ce8e9e36c89875e8cf39962fe8920MD5720.500.12495/14131oai:repositorio.unbosque.edu.co:20.500.12495/141312025-03-14 05:09:18.489http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Internationalrestrictedhttps://repositorio.unbosque.edu.coRepositorio Institucional Universidad El Bosquebibliotecas@biteca.comTGljZW5jaWEgZGUgRGlzdHJpYnVjacOzbiBObyBFeGNsdXNpdmEKClBhcmEgcXVlIGVsIFJlcG9zaXRvcmlvIGRlIGxhIFVuaXZlcnNpZGFkIEVsIEJvc3F1ZSBhIHB1ZWRhIHJlcHJvZHVjaXIgeSBjb211bmljYXIgcMO6YmxpY2FtZW50ZSBzdSBkb2N1bWVudG8gZXMgbmVjZXNhcmlvIGxhIGFjZXB0YWNpw7NuIGRlIGxvcyBzaWd1aWVudGVzIHTDqXJtaW5vcy4gUG9yIGZhdm9yLCBsZWEgbGFzIHNpZ3VpZW50ZXMgY29uZGljaW9uZXMgZGUgbGljZW5jaWE6CgoxLiBBY2VwdGFuZG8gZXN0YSBsaWNlbmNpYSwgdXN0ZWQgKGVsIGF1dG9yL2VzIG8gZWwgcHJvcGlldGFyaW8vcyBkZSBsb3MgZGVyZWNob3MgZGUgYXV0b3IpIGdhcmFudGl6YSBhIGxhIFVuaXZlcnNpZGFkIEVsIEJvc3F1ZSBlbCBkZXJlY2hvIG5vIGV4Y2x1c2l2byBkZSBhcmNoaXZhciwgcmVwcm9kdWNpciwgY29udmVydGlyIChjb21vIHNlIGRlZmluZSBtw6FzIGFiYWpvKSwgY29tdW5pY2FyIHkvbyBkaXN0cmlidWlyIHN1IGRvY3VtZW50byBtdW5kaWFsbWVudGUgZW4gZm9ybWF0byBlbGVjdHLDs25pY28uCgoyLiBUYW1iacOpbiBlc3TDoSBkZSBhY3VlcmRvIGNvbiBxdWUgbGEgVW5pdmVyc2lkYWQgRWwgQm9zcXVlIHB1ZWRhIGNvbnNlcnZhciBtw6FzIGRlIHVuYSBjb3BpYSBkZSBlc3RlIGRvY3VtZW50byB5LCBzaW4gYWx0ZXJhciBzdSBjb250ZW5pZG8sIGNvbnZlcnRpcmxvIGEgY3VhbHF1aWVyIGZvcm1hdG8gZGUgZmljaGVybywgbWVkaW8gbyBzb3BvcnRlLCBwYXJhIHByb3DDs3NpdG9zIGRlIHNlZ3VyaWRhZCwgcHJlc2VydmFjacOzbiB5IGFjY2Vzby4KCjMuIERlY2xhcmEgcXVlIGVsIGRvY3VtZW50byBlcyB1biB0cmFiYWpvIG9yaWdpbmFsIHN1eW8geS9vIHF1ZSB0aWVuZSBlbCBkZXJlY2hvIHBhcmEgb3RvcmdhciBsb3MgZGVyZWNob3MgY29udGVuaWRvcyBlbiBlc3RhIGxpY2VuY2lhLiBUYW1iacOpbiBkZWNsYXJhIHF1ZSBzdSBkb2N1bWVudG8gbm8gaW5mcmluZ2UsIGVuIHRhbnRvIGVuIGN1YW50byBsZSBzZWEgcG9zaWJsZSBzYWJlciwgbG9zIGRlcmVjaG9zIGRlIGF1dG9yIGRlIG5pbmd1bmEgb3RyYSBwZXJzb25hIG8gZW50aWRhZC4KCjQuIFNpIGVsIGRvY3VtZW50byBjb250aWVuZSBtYXRlcmlhbGVzIGRlIGxvcyBjdWFsZXMgbm8gdGllbmUgbG9zIGRlcmVjaG9zIGRlIGF1dG9yLCBkZWNsYXJhIHF1ZSBoYSBvYnRlbmlkbyBlbCBwZXJtaXNvIHNpbiByZXN0cmljY2nDs24gZGVsIHByb3BpZXRhcmlvIGRlIGxvcyBkZXJlY2hvcyBkZSBhdXRvciBwYXJhIG90b3JnYXIgYSBsYSBVbml2ZXJzaWRhZCBFbCBCb3NxdWUgbG9zIGRlcmVjaG9zIHJlcXVlcmlkb3MgcG9yIGVzdGEgbGljZW5jaWEsIHkgcXVlIGVzZSBtYXRlcmlhbCBjdXlvcyBkZXJlY2hvcyBzb24gZGUgdGVyY2Vyb3MgZXN0w6EgY2xhcmFtZW50ZSBpZGVudGlmaWNhZG8geSByZWNvbm9jaWRvIGVuIGVsIHRleHRvIG8gY29udGVuaWRvIGRlbCBkb2N1bWVudG8gZW50cmVnYWRvLgoKNS4gU2kgZWwgZG9jdW1lbnRvIHNlIGJhc2EgZW4gdW5hIG9icmEgcXVlIGhhIHNpZG8gcGF0cm9jaW5hZGEgbyBhcG95YWRhIHBvciB1bmEgYWdlbmNpYSB1IG9yZ2FuaXphY2nDs24gZGlmZXJlbnRlIGRlIGxhIFVuaXZlcnNpZGFkIEVsIEJvc3F1ZSwgc2UgcHJlc3Vwb25lIHF1ZSBzZSBoYSBjdW1wbGlkbyBjb24gY3VhbHF1aWVyIGRlcmVjaG8gZGUgcmV2aXNpw7NuIHUgb3RyYXMgb2JsaWdhY2lvbmVzIHJlcXVlcmlkYXMgcG9yIGVzdGUgY29udHJhdG8gbyBhY3VlcmRvLgoKNi4gVW5pdmVyc2lkYWQgRWwgQm9zcXVlIGlkZW50aWZpY2Fyw6EgY2xhcmFtZW50ZSBzdS9zIG5vbWJyZS9zIGNvbW8gZWwvbG9zIGF1dG9yL2VzIG8gcHJvcGlldGFyaW8vcyBkZSBsb3MgZGVyZWNob3MgZGVsIGRvY3VtZW50bywgeSBubyBoYXLDoSBuaW5ndW5hIGFsdGVyYWNpw7NuIGRlIHN1IGRvY3VtZW50byBkaWZlcmVudGUgYSBsYXMgcGVybWl0aWRhcyBlbiBlc3RhIGxpY2VuY2lhLgo=