Paragonimus mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia

RESUMEN: Se establece el estatus específico de Paragonimus sp. de Valle de Pérdidas mediante la comparación morfológica de los estadios metacercaria y adulto con Paragonimus caliensis del Valle del Cauca, Colombia y P. mexicanas de Ecuador, México, Perú y Venezuela descritos en la literatura. Los co...

Full description

Autores:
Vélez Escovar, María Imelda
Lenis Vélez, Carolina
Velásquez Trujillo, Luz Elena
Tipo de recurso:
Article of investigation
Fecha de publicación:
2009
Institución:
Universidad de Antioquia
Repositorio:
Repositorio UdeA
Idioma:
spa
OAI Identifier:
oai:bibliotecadigital.udea.edu.co:10495/31778
Acceso en línea:
https://hdl.handle.net/10495/31778
https://revistaciencias.univalle.edu.co/index.php/revista_de_ciencias/article/view/643
Palabra clave:
Parásitos
Parasites
Digenea
Paragonimus mexicanus
Paragonimus caliensis
Paragonimus mexicanus - anatomía y histología
Paragonimus caliensis - anatomía y histología
Paragonimus mexicanus - anatomy and histology
Paragonimus caliensis - anatomy and histology
Metacercasis
Metacercarie
http://aims.fao.org/aos/agrovoc/c_31973
Rights
openAccess
License
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.5/co/
id UDEA2_a30325c54161222d7ea68dd13ad7dec1
oai_identifier_str oai:bibliotecadigital.udea.edu.co:10495/31778
network_acronym_str UDEA2
network_name_str Repositorio UdeA
repository_id_str
dc.title.spa.fl_str_mv Paragonimus mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia
title Paragonimus mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia
spellingShingle Paragonimus mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia
Parásitos
Parasites
Digenea
Paragonimus mexicanus
Paragonimus caliensis
Paragonimus mexicanus - anatomía y histología
Paragonimus caliensis - anatomía y histología
Paragonimus mexicanus - anatomy and histology
Paragonimus caliensis - anatomy and histology
Metacercasis
Metacercarie
http://aims.fao.org/aos/agrovoc/c_31973
title_short Paragonimus mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia
title_full Paragonimus mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia
title_fullStr Paragonimus mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia
title_full_unstemmed Paragonimus mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia
title_sort Paragonimus mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia
dc.creator.fl_str_mv Vélez Escovar, María Imelda
Lenis Vélez, Carolina
Velásquez Trujillo, Luz Elena
dc.contributor.author.none.fl_str_mv Vélez Escovar, María Imelda
Lenis Vélez, Carolina
Velásquez Trujillo, Luz Elena
dc.contributor.researchgroup.spa.fl_str_mv Programa de Estudio y Control de Enfermedades Tropicales (PECET)
dc.subject.lemb.none.fl_str_mv Parásitos
Parasites
topic Parásitos
Parasites
Digenea
Paragonimus mexicanus
Paragonimus caliensis
Paragonimus mexicanus - anatomía y histología
Paragonimus caliensis - anatomía y histología
Paragonimus mexicanus - anatomy and histology
Paragonimus caliensis - anatomy and histology
Metacercasis
Metacercarie
http://aims.fao.org/aos/agrovoc/c_31973
dc.subject.agrovoc.none.fl_str_mv Digenea
dc.subject.proposal.spa.fl_str_mv Paragonimus mexicanus
Paragonimus caliensis
Paragonimus mexicanus - anatomía y histología
Paragonimus caliensis - anatomía y histología
Paragonimus mexicanus - anatomy and histology
Paragonimus caliensis - anatomy and histology
Metacercasis
Metacercarie
dc.subject.agrovocuri.none.fl_str_mv http://aims.fao.org/aos/agrovoc/c_31973
description RESUMEN: Se establece el estatus específico de Paragonimus sp. de Valle de Pérdidas mediante la comparación morfológica de los estadios metacercaria y adulto con Paragonimus caliensis del Valle del Cauca, Colombia y P. mexicanas de Ecuador, México, Perú y Venezuela descritos en la literatura. Los conflictos para su identificación obedecen a la amplia variación morfológica en el sistema reproductor (ovario y testículos) y al hallazgo de metacercarias libres y enquistadas en un mismo hospedero (Vélez et al, 2003). La presente revisión considera que la especie de Valle de Pérdidas corresponde a P. mexicanus basada en la distribución geográfica, la amplia variación intraespecífica en la forma y tamaño de ovario y testículos y en el hecho de que las metacercarias una vez desenquistadas poseen una morfología igual a la descrita para las metacercarias libres de P. mexicanus. Así mismo, el presente estudio propone la sinonimia entre P. mexicanus y P. caliensis con base en la variación intraespecífica de los adultos y un posible polimorfismo en el quiste de la metacercaria, ya que la morfología del ovario y los testículos tanto como la eventual formación del quiste en las metacercarias fueron los criterios para considerar a P. caliensis una nueva especie.
publishDate 2009
dc.date.issued.none.fl_str_mv 2009
dc.date.accessioned.none.fl_str_mv 2022-11-04T12:56:57Z
dc.date.available.none.fl_str_mv 2022-11-04T12:56:57Z
dc.type.spa.fl_str_mv Artículo de investigación
dc.type.coar.spa.fl_str_mv http://purl.org/coar/resource_type/c_2df8fbb1
dc.type.redcol.spa.fl_str_mv https://purl.org/redcol/resource_type/ART
dc.type.coarversion.spa.fl_str_mv http://purl.org/coar/version/c_970fb48d4fbd8a85
dc.type.driver.spa.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/article
dc.type.version.spa.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/publishedVersion
format http://purl.org/coar/resource_type/c_2df8fbb1
status_str publishedVersion
dc.identifier.citation.spa.fl_str_mv Vélez I, Lenis C, Velásquez LE. Paragonimus Mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia. RC [Internet]. 4 de septiembre de 2011 [citado 4 de noviembre de 2022];13:49-56. Disponible en: https://revistaciencias.univalle.edu.co/index.php/revista_de_ciencias/article/view/643
dc.identifier.issn.none.fl_str_mv 0121-1935
dc.identifier.uri.none.fl_str_mv https://hdl.handle.net/10495/31778
dc.identifier.eissn.none.fl_str_mv 2248-4000
dc.identifier.url.spa.fl_str_mv https://revistaciencias.univalle.edu.co/index.php/revista_de_ciencias/article/view/643
identifier_str_mv Vélez I, Lenis C, Velásquez LE. Paragonimus Mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia. RC [Internet]. 4 de septiembre de 2011 [citado 4 de noviembre de 2022];13:49-56. Disponible en: https://revistaciencias.univalle.edu.co/index.php/revista_de_ciencias/article/view/643
0121-1935
2248-4000
url https://hdl.handle.net/10495/31778
https://revistaciencias.univalle.edu.co/index.php/revista_de_ciencias/article/view/643
dc.language.iso.spa.fl_str_mv spa
language spa
dc.relation.ispartofjournalabbrev.spa.fl_str_mv Rev. Cienc.
dc.relation.citationendpage.spa.fl_str_mv 56
dc.relation.citationissue.spa.fl_str_mv 2009
dc.relation.citationstartpage.spa.fl_str_mv 49
dc.relation.citationvolume.spa.fl_str_mv 13
dc.relation.ispartofjournal.spa.fl_str_mv Revista de Ciencias
dc.relation.issupplementedby.spa.fl_str_mv https://hdl.handle.net/10495/11830
dc.rights.uri.*.fl_str_mv http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.5/co/
dc.rights.uri.spa.fl_str_mv https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
dc.rights.accessrights.spa.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.rights.coar.spa.fl_str_mv http://purl.org/coar/access_right/c_abf2
rights_invalid_str_mv http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.5/co/
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
http://purl.org/coar/access_right/c_abf2
eu_rights_str_mv openAccess
dc.format.extent.spa.fl_str_mv 7
dc.format.mimetype.spa.fl_str_mv application/pdf
dc.publisher.spa.fl_str_mv Universidad del Valle, Facultad de Ciencias Naturales y Exactas
dc.publisher.place.spa.fl_str_mv Cali, Colombia
institution Universidad de Antioquia
bitstream.url.fl_str_mv https://bibliotecadigital.udea.edu.co/bitstreams/2b15bc63-6c16-47b8-8537-86e65556981c/download
https://bibliotecadigital.udea.edu.co/bitstreams/e04c1d34-ebc0-43a4-a096-b93964c5cd4e/download
https://bibliotecadigital.udea.edu.co/bitstreams/21d0565a-838f-4798-b520-6bc68e9fc98d/download
https://bibliotecadigital.udea.edu.co/bitstreams/1113a3c0-9ea5-4842-a3f4-ca5d639e879a/download
https://bibliotecadigital.udea.edu.co/bitstreams/0f577b67-4309-46f0-bb75-3002b2795922/download
bitstream.checksum.fl_str_mv e2060682c9c70d4d30c83c51448f4eed
8a4605be74aa9ea9d79846c1fba20a33
30d53c8c2fc64a906a6e2c6167662298
0aeb982530679734e4ffdd2c390bbbaa
8ad5cc537b63524c6e52d312fee54531
bitstream.checksumAlgorithm.fl_str_mv MD5
MD5
MD5
MD5
MD5
repository.name.fl_str_mv Repositorio Institucional de la Universidad de Antioquia
repository.mail.fl_str_mv aplicacionbibliotecadigitalbiblioteca@udea.edu.co
_version_ 1851052415968608256
spelling Vélez Escovar, María ImeldaLenis Vélez, CarolinaVelásquez Trujillo, Luz ElenaPrograma de Estudio y Control de Enfermedades Tropicales (PECET)2022-11-04T12:56:57Z2022-11-04T12:56:57Z2009Vélez I, Lenis C, Velásquez LE. Paragonimus Mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, Antioquia. RC [Internet]. 4 de septiembre de 2011 [citado 4 de noviembre de 2022];13:49-56. Disponible en: https://revistaciencias.univalle.edu.co/index.php/revista_de_ciencias/article/view/6430121-1935https://hdl.handle.net/10495/317782248-4000https://revistaciencias.univalle.edu.co/index.php/revista_de_ciencias/article/view/643RESUMEN: Se establece el estatus específico de Paragonimus sp. de Valle de Pérdidas mediante la comparación morfológica de los estadios metacercaria y adulto con Paragonimus caliensis del Valle del Cauca, Colombia y P. mexicanas de Ecuador, México, Perú y Venezuela descritos en la literatura. Los conflictos para su identificación obedecen a la amplia variación morfológica en el sistema reproductor (ovario y testículos) y al hallazgo de metacercarias libres y enquistadas en un mismo hospedero (Vélez et al, 2003). La presente revisión considera que la especie de Valle de Pérdidas corresponde a P. mexicanus basada en la distribución geográfica, la amplia variación intraespecífica en la forma y tamaño de ovario y testículos y en el hecho de que las metacercarias una vez desenquistadas poseen una morfología igual a la descrita para las metacercarias libres de P. mexicanus. Así mismo, el presente estudio propone la sinonimia entre P. mexicanus y P. caliensis con base en la variación intraespecífica de los adultos y un posible polimorfismo en el quiste de la metacercaria, ya que la morfología del ovario y los testículos tanto como la eventual formación del quiste en las metacercarias fueron los criterios para considerar a P. caliensis una nueva especie.COL00150997application/pdfspaUniversidad del Valle, Facultad de Ciencias Naturales y ExactasCali, Colombiahttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.5/co/https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/info:eu-repo/semantics/openAccesshttp://purl.org/coar/access_right/c_abf2Paragonimus mexicanus (Digenea: Troglotrematidae) de Valle de Pérdidas, Urrao, AntioquiaArtículo de investigaciónhttp://purl.org/coar/resource_type/c_2df8fbb1https://purl.org/redcol/resource_type/ARThttp://purl.org/coar/version/c_970fb48d4fbd8a85info:eu-repo/semantics/articleinfo:eu-repo/semantics/publishedVersionParásitosParasitesDigeneaParagonimus mexicanusParagonimus caliensisParagonimus mexicanus - anatomía y histologíaParagonimus caliensis - anatomía y histologíaParagonimus mexicanus - anatomy and histologyParagonimus caliensis - anatomy and histologyMetacercasisMetacercariehttp://aims.fao.org/aos/agrovoc/c_31973Rev. Cienc.5620094913Revista de Cienciashttps://hdl.handle.net/10495/11830PublicationCC-LICENSElicense_rdflicense_rdfapplication/rdf+xml; charset=utf-81051https://bibliotecadigital.udea.edu.co/bitstreams/2b15bc63-6c16-47b8-8537-86e65556981c/downloade2060682c9c70d4d30c83c51448f4eedMD52falseAnonymousREADLICENSElicense.txtlicense.txttext/plain; charset=utf-81748https://bibliotecadigital.udea.edu.co/bitstreams/e04c1d34-ebc0-43a4-a096-b93964c5cd4e/download8a4605be74aa9ea9d79846c1fba20a33MD53falseAnonymousREADORIGINALVélezImelda_2009_ParagonimusMexicanusDigenea.pdfVélezImelda_2009_ParagonimusMexicanusDigenea.pdfArtículo de investigaciónapplication/pdf6984203https://bibliotecadigital.udea.edu.co/bitstreams/21d0565a-838f-4798-b520-6bc68e9fc98d/download30d53c8c2fc64a906a6e2c6167662298MD54trueAnonymousREADTEXTVélezImelda_2009_ParagonimusMexicanusDigenea.pdf.txtVélezImelda_2009_ParagonimusMexicanusDigenea.pdf.txtExtracted texttext/plain674https://bibliotecadigital.udea.edu.co/bitstreams/1113a3c0-9ea5-4842-a3f4-ca5d639e879a/download0aeb982530679734e4ffdd2c390bbbaaMD55falseAnonymousREADTHUMBNAILVélezImelda_2009_ParagonimusMexicanusDigenea.pdf.jpgVélezImelda_2009_ParagonimusMexicanusDigenea.pdf.jpgGenerated Thumbnailimage/jpeg13099https://bibliotecadigital.udea.edu.co/bitstreams/0f577b67-4309-46f0-bb75-3002b2795922/download8ad5cc537b63524c6e52d312fee54531MD56falseAnonymousREAD10495/31778oai:bibliotecadigital.udea.edu.co:10495/317782025-03-26 22:00:02.689http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.5/co/open.accesshttps://bibliotecadigital.udea.edu.coRepositorio Institucional de la Universidad de Antioquiaaplicacionbibliotecadigitalbiblioteca@udea.edu.coTk9URTogUExBQ0UgWU9VUiBPV04gTElDRU5TRSBIRVJFClRoaXMgc2FtcGxlIGxpY2Vuc2UgaXMgcHJvdmlkZWQgZm9yIGluZm9ybWF0aW9uYWwgcHVycG9zZXMgb25seS4KCk5PTi1FWENMVVNJVkUgRElTVFJJQlVUSU9OIExJQ0VOU0UKCkJ5IHNpZ25pbmcgYW5kIHN1Ym1pdHRpbmcgdGhpcyBsaWNlbnNlLCB5b3UgKHRoZSBhdXRob3Iocykgb3IgY29weXJpZ2h0Cm93bmVyKSBncmFudHMgdG8gRFNwYWNlIFVuaXZlcnNpdHkgKERTVSkgdGhlIG5vbi1leGNsdXNpdmUgcmlnaHQgdG8gcmVwcm9kdWNlLAp0cmFuc2xhdGUgKGFzIGRlZmluZWQgYmVsb3cpLCBhbmQvb3IgZGlzdHJpYnV0ZSB5b3VyIHN1Ym1pc3Npb24gKGluY2x1ZGluZwp0aGUgYWJzdHJhY3QpIHdvcmxkd2lkZSBpbiBwcmludCBhbmQgZWxlY3Ryb25pYyBmb3JtYXQgYW5kIGluIGFueSBtZWRpdW0sCmluY2x1ZGluZyBidXQgbm90IGxpbWl0ZWQgdG8gYXVkaW8gb3IgdmlkZW8uCgpZb3UgYWdyZWUgdGhhdCBEU1UgbWF5LCB3aXRob3V0IGNoYW5naW5nIHRoZSBjb250ZW50LCB0cmFuc2xhdGUgdGhlCnN1Ym1pc3Npb24gdG8gYW55IG1lZGl1bSBvciBmb3JtYXQgZm9yIHRoZSBwdXJwb3NlIG9mIHByZXNlcnZhdGlvbi4KCllvdSBhbHNvIGFncmVlIHRoYXQgRFNVIG1heSBrZWVwIG1vcmUgdGhhbiBvbmUgY29weSBvZiB0aGlzIHN1Ym1pc3Npb24gZm9yCnB1cnBvc2VzIG9mIHNlY3VyaXR5LCBiYWNrLXVwIGFuZCBwcmVzZXJ2YXRpb24uCgpZb3UgcmVwcmVzZW50IHRoYXQgdGhlIHN1Ym1pc3Npb24gaXMgeW91ciBvcmlnaW5hbCB3b3JrLCBhbmQgdGhhdCB5b3UgaGF2ZQp0aGUgcmlnaHQgdG8gZ3JhbnQgdGhlIHJpZ2h0cyBjb250YWluZWQgaW4gdGhpcyBsaWNlbnNlLiBZb3UgYWxzbyByZXByZXNlbnQKdGhhdCB5b3VyIHN1Ym1pc3Npb24gZG9lcyBub3QsIHRvIHRoZSBiZXN0IG9mIHlvdXIga25vd2xlZGdlLCBpbmZyaW5nZSB1cG9uCmFueW9uZSdzIGNvcHlyaWdodC4KCklmIHRoZSBzdWJtaXNzaW9uIGNvbnRhaW5zIG1hdGVyaWFsIGZvciB3aGljaCB5b3UgZG8gbm90IGhvbGQgY29weXJpZ2h0LAp5b3UgcmVwcmVzZW50IHRoYXQgeW91IGhhdmUgb2J0YWluZWQgdGhlIHVucmVzdHJpY3RlZCBwZXJtaXNzaW9uIG9mIHRoZQpjb3B5cmlnaHQgb3duZXIgdG8gZ3JhbnQgRFNVIHRoZSByaWdodHMgcmVxdWlyZWQgYnkgdGhpcyBsaWNlbnNlLCBhbmQgdGhhdApzdWNoIHRoaXJkLXBhcnR5IG93bmVkIG1hdGVyaWFsIGlzIGNsZWFybHkgaWRlbnRpZmllZCBhbmQgYWNrbm93bGVkZ2VkCndpdGhpbiB0aGUgdGV4dCBvciBjb250ZW50IG9mIHRoZSBzdWJtaXNzaW9uLgoKSUYgVEhFIFNVQk1JU1NJT04gSVMgQkFTRUQgVVBPTiBXT1JLIFRIQVQgSEFTIEJFRU4gU1BPTlNPUkVEIE9SIFNVUFBPUlRFRApCWSBBTiBBR0VOQ1kgT1IgT1JHQU5JWkFUSU9OIE9USEVSIFRIQU4gRFNVLCBZT1UgUkVQUkVTRU5UIFRIQVQgWU9VIEhBVkUKRlVMRklMTEVEIEFOWSBSSUdIVCBPRiBSRVZJRVcgT1IgT1RIRVIgT0JMSUdBVElPTlMgUkVRVUlSRUQgQlkgU1VDSApDT05UUkFDVCBPUiBBR1JFRU1FTlQuCgpEU1Ugd2lsbCBjbGVhcmx5IGlkZW50aWZ5IHlvdXIgbmFtZShzKSBhcyB0aGUgYXV0aG9yKHMpIG9yIG93bmVyKHMpIG9mIHRoZQpzdWJtaXNzaW9uLCBhbmQgd2lsbCBub3QgbWFrZSBhbnkgYWx0ZXJhdGlvbiwgb3RoZXIgdGhhbiBhcyBhbGxvd2VkIGJ5IHRoaXMKbGljZW5zZSwgdG8geW91ciBzdWJtaXNzaW9uLgo=